4 mei 2020, herdenken in coronatijd
Met gepaste afstand, dat was 4 mei 2020 de boodschap tijdens de herdenkingen van de oorlogsslachtoffers in Beverwijk.
Dit jaar geen publieke manifestaties in verband met de corona-crisis, maar Beverwijk herdacht de oorlogsslachtoffers wél door massaal de vlag halfstok te hangen, met de video ‘Op de Drempel’ waarin Beverwijkers het gedicht “lied voor de 4e mei” van Judith Herzberg voordroegen (https://beverwijkherdenkt.nl) en met het luiden van tientallen kerkklokken om half acht die de inwoners wezen op de twee minuten stilte om acht uur ’s avonds.
Samen met burgemeester Martijn Smit van Beverwijk hebben de 4 mei organisaties bloemen gelegd bij de verschillende monumenten.
Dat gebeurde eerst op het Stationsplein waar met name de slachtoffers van de razzia op 16 april 1944 worden herdacht, alsmede de Beverwijkers die gedood zijn bij de militaire acties in voormalig Nederlands-Indië.
Burgemeester Smit legde als eerste een krans namens het gemeentebestuur van Beverwijk en vervolgens een krans namens het gemeentebestuur van Velsen. Daarna was het Jaap Zwaan die voor de Stichting Indië-monument Beverwijk met een krans de 10 Beverwijkse jongens herdacht die in Ned-Indië het leven lieten. Ter herinnering aan de 64 inwoners uit Beverwijk en Velsen-Noord die de razzia van 16 april 1944 niet overleefden, werd een krans gelegd door Horst Heydenreich en Mary Duinmeijer van de Stichting Herdenking Deportaties 1944.
Voor alle Beverwijkers die door oorlogsgeweld tijdens en na de Tweede Wereldoorlog om het leven zijn gekomen werden namens de 4 mei comités van Beverwijk en Velsen bloemen gelegd door de Beverwijkers Wim Spruit en Teun-Jan Tabak.
Bij het monument op het Westerhoutplein dit jaar geen bloemlegging door politieke partijen en andere maatschappelijke organisaties. Aan de voet van het monument van de beeldhouwer Gerrit Bolhuis met daarin de tekst Aan hen die uit ons midden zegevierden in de dood, werden kransen gelegd door burgemeester Smit namens het gemeentebestuur en door Carli Bilars en Teun-Jan Tabak namens de Stichting 4 mei Beverwijk. Met dit monument uit 1949 waarvoor de bevolking destijds het geld verzamelde, worden álle slachtoffers van het oorlogsgeweld in en uit Beverwijk herdacht. In de loop van de 4e mei zijn bij dit monument ook bloemen gelegd door inwoners van Beverwijk, maar ook door de Raad van Kerken. Bijzonder was een mozaïek naast het monument van rode witte en blauwe steentjes waarmee de fakkel van de 4 mei herdenking is verbeeld.
Op de algemene begraafplaats Duinrust, waar 28 graven zijn van oorlogsslachtoffers, verzamelden zich tegen acht uur enkele bestuursleden van de 4 mei comités, burgemeester Smit en enkele belangstellenden.
Nadat de taptoe was geblazen door Marjolein Niele werd het ook bij de graven van de oorlogsslachtoffers twee minuten stil, een indrukwekkende stilte die werd afgesloten met het zingen van het Wilhelmus. Daarna sprak burgemeester Martijn Smit het kleine gezelschap toe:
‘Beverwijk is in de oorlogsjaren zwaar, zeer zwaar is getroffen. Nu staan we hier in 2020. We zijn hier vanavond met weinigen, maar ik voel me enorm gesterkt, ook gezien het aantal vlaggen op deze 4e mei in Beverwijk. Dit betekent dat we in dit bijzondere jaar toch stil zijn met elkaar bij die mensen die het leven verloren en die mensen die getekend zijn door het leven. Goed dat we hier vanavond toch nog kunnen samenzijn om te herdenken zodat we nooit kunnen zeggen dat er een jaar was dat we niet herdacht hebben. Want herdenken is belangrijk, voor hen die de oorlogsjaren hebben meegemaakt en is belangrijk voor onszelf om te overpeinzen en ook om te leren. Hoe vreemd het ook mag klinken, maar ik ben blij dat Beverwijk in 2020, in deze moeilijke periode stil staat bij de slachtoffers die Beverwijk heeft gekend,’ aldus burgemeester Smit.
Daarna ging de aanwezigen in een stille tocht langs de graven van de oorlogsslachtoffers, op deze 28 graven werd een witte roos gelegd door Jet en Max Haije. Een bijzondere herdenking in 2020 ook in Beverwijk.