4 mei Beverwijk trots op scouts en scholieren

Herdenking 2014

Ontroerende gedichten, indrukwekkende muziek, met ‘n groeiend aantal bezoekers
Opnieuw waren er meer bezoekers dan vorig jaar bij de herdenkingen in Beverwijk. Ook het aantal scouts dat een functie vervult op het Westerhoutplein en op Duinrust groeit. En niet te vergeten: de gedichten van de leerlingen van de Bethelschool, De Wilgeroos en het Kennemer College waren soms ontroerend en prachtig voorgedragen. Het concert op Duinrust van het Tata Steel Orkest was niet alleen een muzikaal hoogtepunt, maar ook een waardige en soms ontroerende afsluiting van de Dodenherdenking.

Een dag die begon in de Doopsgezinde kerk op het Meerplein. Dominee Pieter Post leidde de dienst, dit keer met een bijzonder thema: ‘Verbonden met de namen die je kende en niet kende’. Alle namen, die zijn vermeld op het razziamonument op het Stationsplein, werden genoemd en de namen van kinderen die zijn gedeporteerd naar de kampen. Namens de stichting woonden bestuurslid Carli Bilars-Don en voorzitter Teun-Jan Tabak de dienst bij.

Op hetzelfde moment vertegenwoordigden bestuurslid Wim Moonen en secretaris Wim Spruit de stichting in Velsen-Noord, bij het herdenkingsmonument van Tata Steel.

Op het Stationsplein heette voorzitter Teun-Jan Tabak een grote groep belangstellenden welkom bij de muurplaquette ter herinnering aan de razzia op 16 april 1944. ‘Wij herdenken met deze bijeenkomst de 486 jonge mannen, die op 16 april 1944 door de bezetter uit Beverwijk en Velsen-Noord zijn weggevoerd om voor de nazi’s te moeten werken; 65 van hen zijn niet meer teruggekeerd. Hen gedenken wij hier met name, mannen als Johan Rietveld, Cor van Duijvenbode, Peter de Bie, Albert Kraaijeveld….

Lied van de razzia

Namens de gemeente Beverwijk legden burgemeester Han van Leeuwen en wethouder Tim de Rudder een krans. Daarna volgende, namens de gemeente Velsen, de wethouders Arjen Verkaik en Ronald Vennik, namens de Stichting 4 mei Beverwijk, Carli Bilars-Don en Jan Vink, namens het Comité 4 en 5 mei Velsen Wouter Gillissen en Gideon Nijemanting, namens de Stichting 16 april 1944 Piet Bart en Horst Heydenreich en leerlingen van basisschool De Wilgeroos. Aansluitend volgde het ‘Lied van de razzia’, gemaakt door Jan Schrama.

De voorzitter noemde enkele namen: Johan Kloes, Wim Luijpen, Jacob Baas, Age Baas, Johan Grapendaal ….

Enkele leerlingen van De Wilgeroos hebben nagedacht over de betekenis van dit monument en hebben hun gedachten op papier gezet. De kinderen lazen hun teksten voor, waarna twee minuten stilte volgde en twee coupletten van het Wilhelmus klonken.

Ter afsluiting was er koffie en thee in het stadhuis.

Namens de stichting woonden daarna voorzitter Teun-Jan Tabak, secretaris Wim Spruit, de bestuursleden Carli Bilars en Wim Moonen de herdenking bij, bij het Indië-monument op het Kuenenplein.

Arthur Warburton

Het Bevrijdingsmonument op het Westerhoutplein stond vanaf 18.30 uur centraal op deze vierde mei. Naast het monument stonden zes scouts opgesteld, daarnaast assisteerden twee scouts bij het aanreiken van de kransen. Een grote groep scouts stond op het grasperk. Alle scouts (ook die op Duinrust) vertegenwoordigen de Admiraal van Kinsbergengroep, Die Wijck aan Duinjaghers en Wiawaha. Voorzitter Tabak sprak de aanwezigen toe.

‘Welkom op deze 4de mei, waarbij we hier, op het Westerhoutplein, bloemen leggen ter herdenking van alle oorlogsslachtoffers. Dit monument van beeldhouwer Gerrit Bolhuis stamt uit mei 1949 en kreeg als tekst mee:

 

“Aan hen die uit ons midden zegevierden in den dood”

 

1940 -1945

Wij herdenken vandaag de Nederlanders of vluchtelingen, die in de Tweede Wereldoorlog zijn gestorven, gesneuveld, vermoord. Wij noemen met name de Joden en de zigeuners. Ik denk aan Mozes Davidson, Mina Cohen, Emilie Belinfante, maar ook soldaat Peter Bergers, Jan Berghuis en Herman van der Meulen….’

Locoburgemeester Tim de Rudder legde namens het gemeentebestuur van Beverwijk als eerste een krans, vergezeld van de wethouders Jacqueline Dorenbos-de Hen en Haydar Erol.

Daarna volgden namens de Stichting 4 mei Beverwijk, Carli Bilars-Don en Jan Vink, de Britse veteraan Arthur Warburton (‘Spike’), één van de bevrijders van Beverwijk in 1945, de afgevaardigden van de politieke partijen, namens de Raad van Kerken IJmond-Noord, Nel Souwer (Leger des Heils) en Marinet Huisman (Sint Eloy Parochie), een delegatie van de Turkse gemeenschap, een delegatie van de gezamenlijke scouts en leerlingen van de Bethelschool. Een tiental leerlingen van deze school droeg zelfgeschreven gedichten voor. Tot slot legden andere organisaties en burgers bloemen neer bij het monument.

Na twee minuten stilte en het zingen van het 1ste en 6de couplet van het Wilhelmus volgde een defilé langs het monument.

Jan van der Linden

De centrale herdenking vond ’s avonds plaats op begraafplaats Duinrust , waar de oorlogsslachtoffers begraven liggen. In de aula werden op een scherm doorlopend zeven foto’s van de bevrijding van Beverwijk vertoond. Namens het gemeentebestuur was locoburgemeester Tim de Rudder (met partner mevr. Linda Klaase) aanwezig. Het was zijn eerste openbare optreden als locoburgemeester.

Er werd gemusiceerd door het Tata Steel Orkest. De titels van de composities die werden gespeeld zijn elders op deze site te vinden. De jaarrede werd dit maal gehouden door Jan van der Linden, stadshistoricus en auteur. Hij gaf een realistisch beeld van de oorlogsdagen en de bevrijding van Beverwijk. Leerlingen van het Kennemer College droegen zelfgeschreven gedichten voor. En ook hier memoreerde voorzitter Tabak enkele namen: Johan Mol, Jan Dirk Semeins, Peter Hoogland en Herman Beukman….

Ondertussen hielden scouts bij de oorlogsgraven de wacht: de graven van de familie Cnossen, Pleging, dokter Büller, de graven van de geallieerden en de ‘Hollandse jongens’.

Na de bijeenkomst in de aula liepen alle deelnemers over Duinrust naar de vlag bij de oude ingang. Tientallen scouts stonden opgesteld in een halve cirkel, er werd geluisterd naar enkele gedichten door leerlingen van het Kennemer College.

Iets voor achten was er de taptoe door hoornblazer Hans van Nifterick, daarna twee minuten stilte, een afsluitend hoornsignaal en het zingen van het Wilhelmus. Daarna volgde een stille tocht langs de oorlogsgraven.

Zo’n veertig leden van het Tata Steel Orkest, onder leiding van tweede dirigent Marije Koopmans, gaven een miniconcert in de aula. Daarna was er in de ontvangstruimte van Duinrust koffie, thee voor alle aanwezigen.